De laatste jaren zijn de uitgaven van huishoudens aan bijles, gegeven door huiswerkinstituten en particuliere bijlesgevers enorm gestegen tot wel ruim 149 miljoen euro per jaar, waarvan 99 miljoen per jaar in het voortgezet onderwijs. Zo’n vijf jaar geleden was dit bedrag nog 26 miljoen euro per jaar, waarvan 22 miljoen binnen het voortgezet onderwijs (CBS). Natuurlijk hartstikke goed voor onze economie, maar wat zegt het over ons onderwijs? Het doet mij denken aan het onderwijssysteem van Turkije waar alle leerlingen na school of in het weekend standaard naar zo’n huiswerkinstituut gaan om extra hoge punten te kunnen scoren voor hun eindexamen, genaamd ÖSS.

Gaan wij in Nederland ook die richting op? Daar lijkt het wel op. Als een leerling maar even moeite heeft met een onderwerp wordt er een bijlesdocent ingeschakeld. Of het nu een basisschoolleerling is die extra ondersteuning wil voor zijn entreetoets of een VWO leerling die extra uitleg nodig heeft voor zijn wiskunde toets. Alles kan en is mogelijk mits men het kan betalen.

Maar wat moeten de leerlingen doen waarvan de ouders geen huiswerkinstituut of een particuliere bijlesgever kunnen betalen? Als we ervan uitgaan dat leerlingen extra ondersteuning thuis nodig hebben en wij docenten dit alle leerlingen gunnen, dan moeten we het proces van privatisering binnen het onderwijs stoppen door middelen aan te reiken. Middelen waar alle leerlingen gebruik van kunnen maken.

Zo toont een ander onderzoek van het CBS aan dat ruim 86% van de jongeren tussen de 12-25 jaar de hele dag door online zijn. Bijna drie kwart van hen mailt en ruim twee derde neemt deel aan sociale netwerken zoals Hyves, Facebook en Twitter. Weer zo’n ruim twee derde leest het nieuws en twee kwart doet aan ontspanning zoals het luisteren naar muziek of het spelen van spelletjes.

Uit ervaring weet ik dat mijn leerlingen vastgeplakt zitten aan hun mobiele telefoon. Ze willen honderd keer overschrijven, nablijven of zelfs schoonmaken als ik maar hun telefoon niet inneem. Het is zelfs zo erg dat leerlingen hun telefoon ”mijn leven” noemen.

Als zoveel jongeren de hele dag door online zijn, is de vraag wat wij ermee in onze lessen doen. Het is geen hype meer wat volgend jaar niet meer bestaat, het is een totale verandering van omgang binnen de maatschappij. Daarom is het hoog tijd dat we er onze voordelen uit moeten halen binnen het onderwijs, bijvoorbeeld door het aanreiken van middelen.

Op hogescholen en universiteiten doen ze het al. Studenten kunnen bijna 60% van de colleges online vinden, tevens zijn er fora waar ze vragen aan elkaar kunnen stellen en elkaar kunnen helpen.

Waarom lopen wij in het voortgezet onderwijs zo achter? Dat terwijl er juist in het voortgezet onderwijs zoveel vraag is naar extra ondersteuning thuis. Hoe ideaal zou het voor een leerling zijn uitleg van moeilijke onderwerpen online te kunnen vinden of via fora aan zijn klasgenoten en docent vragen te kunnen stellen. Zou dit geen perfecte oplossing kunnen zijn voor leerlingen die geen bijlesdocent kunnen betalen?

Uiteraard kost het ons docenten heel veel tijd om filmpjes te maken en deze online te zetten, maar we krijgen er ook degelijk wat voor terug. Namelijk hogere eindexamenresultaten, gemotiveerde leerlingen en extra tijd in de lessen. Het is een kwestie van één keer erop zetten en je kunt er weer een paar jaar mee verder.

Gelukkig zijn er docenten die dit al doen. Het werk wat al is gedaan hoeft niet opnieuw gedaan te worden. Op YouTube staan er al een aantal voorbeelden van uitleg waar je als docent je eigen leerlingen op kunt attenderen. Indien onderwerpen er niet tussen staan kunnen we deze zelf toevoegen.

Zo kunnen de huishoudens geld besparen, zeker in deze slechte tijden, en alle leerlingen thuis extra ondersteuning bieden zonder dat ze ervoor hoeven te betalen. Onderwijs behoort tot de collectieve sector en zo moet het ook blijven…

Sultan Göksen
www.jufgoksen.com/filmpjes